akwarela, gwasz, łabędzia skórka, 24 x 70,4 cm (w św. passe-partout w kształcie wachlarza)
sygn. p.d.: A mademoiselle Lilly Wanamaker | Albert de Kossak | Berlin 1896
Akwarela nosi dedykację dla najmłodszej córki Johna Wanamakera, amerykańskiego kupca i założyciela pierwszego w Filadelfii domu towarowego. Wanamaker otworzył swój pierwszy sklep w 1861 w sąsiedztwie domu prezydenta George’a Washingtona. Był zapalonym kolekcjonerem sztuki i antyków. Do Muzeum Archeologii i Antropologii Uniwersytetu w Pensylwanii przekazał kilka darowizn, wśród których znalazła się kolekcja brązowych reprodukcji artefaktów odkrytych w ruinach Pompejów i Herkulanum.
Początkowo wachlarze pełniły funkcję użytkową. Były częścią kobiecej garderoby uzupełniającą wytworne suknie. Noszono je do teatrów, na bale lub w czasie spotkań towarzyskich. Ważna była precyzja wykonania malunku, a ich dekoracje musiały być neutralne i adekwatne do sytuacji. Malowano na nich wyidealizowane scenki rodzajowe lub historyczne. Dopiero w połowie lat osiemdziesiątych XIX wieku artyści pozwolili sobie na swobodniejsze, czasem wręcz impastowe, dekorowanie wachlarzy. Modne wachlarze płytkowe i plisowane, malowane przez znanych artystów-malarzy, w drugiej połowie XIX wieku zaczęły tracić swą rolę użytkową na rzecz funkcji czysto estetycznej, pamiątkarskiej i kolekcjonerskiej: zamiast służyć jako modniarski dodatek, zdobiły ściany salonu lub były umieszczane w serwantkach, stanowiąc dumę właścicieli, podobnie jak inne dzieła sztuki (cyt. za: J. Różańska, Polski wachlarz malowany 1850-1914, Warszawa 2006, s. 7). Takich malowanych wachlarzy często nie plisowano ani nie napinano na stelaż; oprawione w passe-partout i ramy od początku pełniły rolę obrazów.
Wojciech Kossak (Paryż 1856 - Kraków 1942 ) – powszechnie znany malarz, postrzegany przede wszystkim jako świetny batalista. Syn i uczeń Juliusza Kossaka kształcił się w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych, w Akademii monachijskiej oraz w Paryżu. W latach 1895-1902 przebywał głównie w Berlinie, pracując dla cesarza Wilhelma II. Wiele podróżował, m.in. do Hiszpanii i Egiptu, gdzie wykonywał szkice do zamierzonych panoram. W późniejszych latach kilkakrotnie wyjeżdżał do Stanów Zjednoczonych wykonując zamówienia portretowe. W 1913 był mianowany profesorem warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych. W latach I wojny światowej pełnił służbę wojskową. Był współautorem panoram: „Racławice” (1893-1894), „Berezyna” (1895-1896), „Bitwa pod piramidami” (1901) oraz szkiców do niezrealizowanej „Somosierry” (1900). Z temperamentem i swobodą tworzył szeroko malowane, dynamiczne sceny batalistyczne, historyczne, rodzajowe oraz liczne portrety. Z upodobaniem malował konie. Jego obrazy, gloryfikujące dawne i współczesne artyście polskie wojsko i bohaterstwo żołnierzy, trafiały do patriotycznych uczuć odbiorców i cieszyły się ogromna popularnością.
